Þriðja leiðin; Plan B.

Þriðja leiðn sem fáir þora að tala um er að endursemja um skuldir ríkissjóðs til lækkunar.  Skv. fjárlögum ársins 2010 borgar ríkissjóður um 100 milljarða, eða 18% af öllum útgjöldum, í vexti.  Það er nokkru hærra heldur en við setjum í heilbrigðisráðuneytið sem fær um 93 milljarða.  Þetta er hæsta vaxtahlutfallið innan OECD.

Skv. upplýsingum úr Viðskiptablaðinu er Ísland í 9. sæti þegar kemur að heimslista yfir opinberar skuldir ríkja.  Sem hlutfall af landsframleiðslu voru skuldir Íslands 109% árið 2009, en VB byggir á gögnum frá CIA.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Allir sem hafa einhvertíma komið nálægt rekstri vita að enginn heilbrigður rekstur stendur undir tæplega 20% fjármagnskostnaði.  Þess vegna þurfum við að fara að tala um Plan B.

Vilja frekar skera niður en hækka skatta

Dómur sem þolir illa skoðun?

Allt frá því dómur Hæstaréttar féll um ólögmæti gengistryggingarinnar hefur framkvæmdavaldið og stofnanir þess haldið uppi linnulausum áróðri í þágu fjármálakerfisins.   Þar hefur ekkert verið til sparað og öllum trompum spilað út.  Fyrir vikið sitja stjórnvöld eftir grímulaus gagnvart almenningi sem segir þau hugsa meira um afkomu banka en heimila.  Það er í sjálfu sér einstakur árangur hjá fyrstu hreinræktuðu vinstri stjórninni og umhugsunarefni fyrir alla þá sem hafa hingað til fylkt liði með svokölluðum vinstri öflum landsins. 

Í dag lét Héraðsdómur undan þrýstingnum og dæmdi bönkunum í hag.  Í dómsorðinu segir m.a.:

 „Að þessu virtu og með hliðsjón af efni umrædds samnings er ljóst að aðilar hafa við gerð hans tekið mið af því að lánið yrði verðtryggt með ákveðnum hætti og að jafnframt yrðu greiddir vextir sem tækju mið af umsaminni gengistryggingu sem dæmd hefur verið óheimil. Vegna þessara forsendna, sem taldar verða verulegar og ákvörðunarástæða fyrir lánveitingunni og báðum aðilum máttu vera ljósar, en reyndust vera rangar, verður að fallast á það með stefnanda að samningur aðila bindi hann ekki að því er vaxtaákvörðunina varðar. Á stefnandi því rétt á, að stefndi greiði honum þá fjárhæð, sem ætla má að aðilar hefðu ellegar sammælst um, án tillits til villu þeirra beggja. Þykja hvorki neytendasjónarmið né staða aðila við samningsgerðina breyta þeirri niðurstöðu."

Hér viðurkennir dómurinn að upp er kominn forsendubrestur í samningnum.  Forsendubresturinn er þó ekki þess eðlis að vegna gengishruns og verðbólguskots (sem fjármálafyrirtækin ollu að stórum hluta) hafi höfuðstóll verð- og gengistryggðra lána stökkbreyst, heldur liggur forsendubrestur Héraðsdsóms í þeirri staðreynd að gengistryggingin hefur verið dæmd óheimil.  Í því samhengi er ekki úr vegi að nefna að Sigurður G. Guðjónsson undirbýr málsókn á hendur einum bankanna til að krefjast leiðréttingar á vísitöluhækkun verðtryggðs láns á grundvelli forsendubrests.

Sérstaka athygli vekur að Héraðsdómur virðist taka undir með fyrrverandi seðlabankastjóra (sem RNA segir uppvísan að vanrækslu í starfi) þegar kemur að „villu beggja" samningsaðila.  Umræddur fyrrverandi seðlabankastjóri hefur reyndar beðist afsökunar á því að hafa skilgreint neytendur sem lögbrjóta í þessu ferli og fólst hluti af þeirri afsökunarbeiðni í að lýsa því yfir að staða lánþega við samningsgerðina sé gerólík stöðu lánafyrirtækisins.  Ég vona að Hæstiréttur muni á endanum gefa Héraðsdómi tilefni til að biðja neytendur afsökunar á þeirri niðurstöðu sem kunngerð var í dag.

Getur verið að Marinó G. Njálsson hafi nokkuð til sins máls varðandi dóminn?  En hann ritar í bloggfærslu:  „Þó dómur héraðsdóms virðist vera vandaður og góður við fyrstu sýn, þá stenst hann illa skoðun."   Í því samhengi má líka rifja upp viðtal við fyrrverandi forseta Hæstaréttar þar sem rökstutt er á grundvelli 36. gr. samningalaga að bankarnir muni ekki vinna þetta mál í Hæstarétti.  Það yrði þá ekki í fyrsta sinn sem Hæstiréttur snéri við niðurstðu Héraðsdóms í þessari rimmu.

Ekki ósanngjörn lending

Heimsendaspá

Á morgun, föstudag mun Héraðsdómur leggja línurnar um hvaða vextir eiga að gilda á gengistryggðu lánunum.

Áhugavert er að sjá hvernig fjallað er um málið í mismunandi fjölmiðlum.

Svipan vekur athygli á hugsanlegum hagsmunaárekstri í Héraðsdómi á meðan frétt RÚV minnir helst á heimsendaspá.

Eftir að dómur hafði fallið um ólögmæti genistryggingarinnar fullyrti Magnús Thoroddsen, fyrrverandi forseti Hæstaréttar, að bankarnir myndu líka tapa vaxtamálinu í Hæstarétti þegar á myndi reyna.  Orðið á götunni greindi frá því.

Þekkt er orðið hvernig talsmenn kerfisins hafa skipulega reynt að draga úr áhrifum niðurstöðu Hæstaréttar með málflutningi sínum frá því gengistryggingin var dæmd ólögmæt.

Það kemur kannski ekki á óvart í þjóðfélagi þar sem rúmlega 70% eru frekar eða mjög sammála því að að ríkisstjórnin leggi meiri áherslu á afkomu banka en heimilanna í landinu samkvæmt skoðanakönnun MMR.